نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• داوود غلام زاده

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

بازنمایی اسطوره­­ ی صعود در شاهنامه ­ی فردوسی
 
داوود غلامزاده*
دانشگاه فردوسی مشهد
 
چکیده
مساله­ی اصلی این مقاله، شناخت اسطوره­ی صعود در اندیشه‌ی ایرانی و بررسی بازتاب آن در شاهنامه‌ی فردوسی است. در اسطوره­های اقوامی که به یک جهان فوقانی پس از مرگ اعتقاد دارند، راه­های متفاوتی برای صعود بدان عالم وجود دارد. مثلاً نردبان، پلکان، بادبادک، تار عنکبوت، رنگین کمان و ... برخی از راه‌های صعود به جهان علوی هستند. در نزد ایرانیان باستان، راه صعود به جهان برتر از «کوه البرز» می‌گذرد. در این مقاله، پس از تصویر سیمای آیینی البرزکوه در اساطیر ایرانی و شاهنامه‌ی فردوسی، صعود شاهان و پهلوانانی مانند فریدون، زال، کیقباد و کیخسرو بر فراز البرز بررسی شده است. اینان در دوران پاکی خردسالی، بنا بر حادثه­ای به فراز البرز که دروازه­ی گروثمان (بهشت) است، راه می­یابند. در این عروج، تن و روان پهلوانان با یکدیگر همراهند. پس از این مرحله، قهرمانان کمال یافته در حکم منجیانی که پیش از فرشکرد (دوران بازسازی جهان) ظهور می­کنند، هریک کارهای شگفتی انجام می­دهند و با دشمنان به مبارزه برمی­خیزند. سرانجام، روان آن­ها پس از مرگ که بازگشت طبیعی همه­ی روان­های نیک به مینوست، بار دیگر بر فراز البرز و در گروثمان آرام می­گیرد.
 
 
* دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی
دریافت مقاله: 23/03/1388                     پذیرش مقاله: 30/01/1389

کلیدواژه‌ها

• اسطوره ی صعود  . شاهنامه  . البرز  . زال  . فریدون . کیقباد  . کیخسرو  . نجات بخشی

20.1001.1.20088183.1389.2.1.4.6

عنوان مقاله [English]

Myth of Ascension in Firdowsi’s Shahname

چکیده [English]

 

Gholamzadeh

Ferdowsi University
 
Abstract
This article examines the myth of ascension in Iranian thought and its manifestation in Firdowsi’s Shahname. There are several ways of ascension in the spiritual world according to mythical beliefs: ascending by ladder, stairs, kite, spiderweb, rainbow, etc. For Iranians, ascending is achieved by climbing the Alborz Mountain. In this article, after describing the ritual features of Alborz Mountain in Iranian myths and in Firdowsi’s Shahname, the ascensions of a number of kings and heroes such as Fereydun, Zaal, Kay Qobad and
Kay Khosrow are considered. These heroes, in their childhood, ascend the Alborz Mountain which is the gate of Grothman (paradise). After that they become saviors who are to appear before Fareshkard, and are destined to fight against enemies. Finally, when they die, their soul rest again upon Mount Alborz, in Grothman.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Ascending Myth  . Shahname  . Alborz  . Zaal . Fereydun  . Kay Qobad  . Kay Khosrow  . Saving