نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
دانشگاه اصفهان
چکیده
رویکردی اساطیری و روان شناختی به تولد نمادین شبدیز در
خسرو و شیرین نظامی
دکتر اسحاق طغیانی* طیبه جعفری**
دانشگاه اصفهان
چکیده
نقش و اهمیت شبدیز، به عنوان محمل عشق و سفیر تقدیر، در رابطه عاشقانه میان خسرو و شیرین، سبب شده تا او هیئتی فراواقعی و سمبلیک بیابد و تولید عجیب و رازآلود داشته باشد؛ تولدی افسانه‌ای، در مکان و زمانی کاملاً نمادین. براساس سخن نظامی، شبدیز، نسب از سنگ دارد؛ سنگی سیاه و قدسی که در دل غاری در دامن دیری روحانی قرار گرفته است. زمان شکل‌گیری نطفه‌ی او درست در هنگام قران مشتری و زحل است؛ زمانی مسعود برای تولد مولودی که باید صاحب‌قران باشد. سنگ، کوه، دیر، قران و مادیان بکری که مادر شبدیز است، همه نقشی نمادین و حضوری ضروری و رازآلود در تولد شبدیز دارند و در پس تمامی آن‌ها اندیشه‌ای به قدمت عمر بشری نهفته است؛ اندیشه‌ای که باید لایه لایه باز کاویده شود تا عناصر و نمادهای موجود در این بخش از خسرو و شیرین نظامی آشکار شود.
* دانشیار بخش زبان و ادبیات فارسی
** دانشجوی دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Psychological and Mythological Study on the Symbolic Birth of ‘Shabdiz’ in Nezami’s Khosro and Shirin
چکیده [English]
Dr. E. Toghyani T. Jafari
Esfahan University
ABSTRACT
Khosro and Shirin, Nezami's versified story and one of the master pieces of Persian literature, has a mysterious and symbolic structure. Shabdiz, the magnificent horse, has a key role to play in uniting the two lovers Khosro and Shirin. Shabdiz has a mythical birth. It’s origin is a black sacred stone located in a cave within a sacred monastry. Its mother is a virigin mare so that Shabdiz as the carrier of love and messenger of fate gains symbolic importance.
کلیدواژه‌ها [English]
- Keyword: Nezami Khosro and Shirin . Black Stone . Mountain . Cave
', './data/jba/coversheet/cover_fa.jpg'))