نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمود رضایی دشت ارژنه ¹
• سیده زهرا ملک پور ²

¹ دانشگاه شیراز

² دانشجوی دکتری ادبیات حماسی دانشگاه شیراز

چکیده

در پی واکاوی روایات فریدون در اوستا و متون پیش از اسلام، شاهنامه، تواریخ دوره‌ی اسلامی و طومارهای نقالی روشن شد که اگرچه در کلیات، روایات این متون با شاهنامه هم‌سو هستند، اما تطورات و دگردیسی‌هایی در این متون نسبت با شاهنامه نظاره‌گریم که این امر یا نتیجه‌ی آبشخور دیگرگون این روایات و یا حاصل دخل و تصرفاتی است که با دور شدن از بستر اسطوره‌ای روایت، به این متون راه یافته است. از جمله‌ی این دگردیسی‌ها، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: سیمرغ،ضحاک و روزِ شمار، جنگ جادوان و شکستن طلسم ضحاک، مرگ ضحاک، طرح دوستی کاوه با ضحاک، نمرودِ جمشید(فریدون)، پرواز ضحاک، ضحاک محبوب، ضحاک و کوه آتشفشان، برماین و شیر دانش، گاوسواری فریدون، ایرج / دختر بهرام ابرکوهی/ شهنواز/ ایران‌دخت، سه پور فریدون و پیوند با دختران شاه مصر و شرایط سه‌گانه، دسیسه‌ی میراب، پرواز فریدون، افسونگری فریدون، تقسیم کردن جهان با تیر و کمان، باج‌خواهی ایرج از سلم و تور، گناه فریدون و تورج، کوشک و فرکوشک.

کلیدواژه‌ها

• فریدون
• متون پیش ازاسلام
• شاهنامه
• ادب عامه
• تاریخ
• طومارهای نقالی

موضوعات

• حماسه و اسطوره

عنوان مقاله [English]

An analyzing the transformations of Fereydon's narratives from Avesta to Naqali scrolls

نویسندگان [English]

• mahmoud rezaei dasht arzhaneh ¹
• seyyedeh zahra malekpoor ²

¹ Department of Persian Language & Literature

² PhD student of Shiraz university

چکیده [English]

After analyzing the narrations of Fereydun in the Avesta and pre-Islamic texts, the Shahnameh, the histories of the Islamic period, and the Naqali scrolls, it became clear that although in general, the narrations of these texts are similar with the Shahnameh, there are some transformations in these texts compared with the Shahnameh. we can see that this is either the result of different sources of these traditions, or the result of interferences that have made their way to these texts by moving away from the mythological context of the narration. Among these metamorphoses, the following can be mentioned: Simorgh, Zahak and resurrection, The War of the Magicians and Breaking Zahak's Spell, Zahak's Death, Kaveh's Friendship Plan with Zahak, Nimrod of Jamshid (Feridon), Zahak's Flight, lovely Zahak, Zahak and volcano, Bermayan and milk of science, Fereydon's Horse Riding, Iraj / Bahram Abarkoohi's Daughter / Shahnawaz / Irandekht, Fereydon's Three Pours and the Connection with the Daughters of the King of Egypt and Triple Conditions, Mirab's Conspiracy, Fereydon's Flight, Fereydon's enchantment, dividing the world with a bow and arrow, Iraj's blackmailing of Salm and Tour, the sin of Fereydon and Toraj, Kushak and Farkushak.

کلیدواژه‌ها [English]

• Fereydon
• pre-Islamic texts
• Shahnameh
• Folklore
• history
• Naqali scrolls